Umiejętność komunikowania się z innymi stanowi podstawę naszego sukcesu w relacjach z innymi, w życiu osobistym i zawodowym. Rodzi się pytanie jak z sukcesem rozwiązywać problemy. Jak budować relacje i wypowiadać się tak, by nie urazić innych? Skuteczność komunikacji zależy także od nasze umiejętności radzenia sobie z emocjami w trudnych, konfliktowych sytuacjach.
Emocje determinują nasze życie. Dlatego warto uczyć się panowania nad nimi. Popełniamy duży błąd, myśląc, że jeśli ukryjemy emocje, wyciszymy je lub zbagatelizujemy, to one znikną. Niestety nadal będą razem z nami. W każdej sytuacji najważniejszą rzeczą jest nie to, co się wokół nas dzieje, ale to, co dzieje się wewnątrz nas. Dlaczego? Otóż zdolność komunikowania się z innymi, to umiejętność porozumiewania się nie tylko z innymi ludźmi, ale także z samym sobą. Niedojrzałe sposoby porozumiewania się prowadzą do nieporozumień, sporów oraz konfliktów. Zanim przedstawię Ci kilka sposobów radzenia sobie z emocjami jeszcze kilka słów o konflikcie.
Czym jest konflikt i kiedy się pojawia
Słowa konflikt używamy, gdy napotykamy przeszkody, trudności, które nam utrudniają realizowanie naszych zamierzeń i dążeń. Mówimy wtedy o sporze, zatargu, kłótni, rywalizacji, walce. Każdy z nas jest inny, ma inne plany oraz cele. W momencie, gdy inni blokują nam ich realizację, dochodzi do spornych sytuacji. Konflikty pojawiają się również, gdy brakuje między ludźmi współpracy przy realizacji celów.
Trudne sytuacje wyzwalają różne emocje i uczucia np. gniew, strach, smutek, lęk, niepokój, złość, zawiść, rozpacz… Czasami pojawia się też chęć zemsty, przemoc słowna, fizyczna lub psychiczna. Dlatego, zanim zaczniemy szukać rozwiązań samodzielnie lub z pomocą innych np. mediatora, warto przyjrzeć się sposobom radzenia sobie z emocjami.
5 sposobów radzenia sobie z emocjami w trudnych sytuacjach
W pierwszej kolejności, zanim zaczniemy poszukiwać rozwiązań, warto zająć się pojawiającymi się emocjami. Jak to zrobić? Jakie są na to sposoby? Na co zwrócić swoją uwagę?
1. Zauważ emocje
Posłuchaj sygnałów z własnego ciała, gdzie emocja się ulokowała (np. głowa, żołądek, serce, gardło…) Zwróć uwagę także na sygnały niewerbalne: ruchy ciała, tempo mówienia, ton głosu, mimikę twarzy, postawę ciała.
2. Rozpoznaj emocje i nazwij je
Nazwij swoje emocje i jeśli możesz, określ emocje drugiej osoby.
Przykładowe zdanie, które przekazuje informację o rozpoznanych w sobie emocjach, może brzmieć:
„Jestem sfrustrowana, ponieważ potrzebuję wsparcia i uznania”.
Gdy chcesz nazwać uczucie pojawiające się w wypowiedzi innej osoby, możesz powiedzieć np.:
„Rozumiem Twoje/Pani zdenerwowanie, gdy okazało się, że usługa nie będzie wykonana na czas…”
W ten sposób wyrażamy swoją akceptację, choć nie musimy się zgadzać z treścią wypowiedzi.
3. Daj sobie chwilę na osobności
Gdy emocje są bardzo silne, dobrze jest pobyć chwilę na osobności. Taka chwila dla siebie potrafi skutecznie zmniejszyć napięcie oraz utrzymać dobre relacje pomiędzy skonfliktowanymi osobami. Zachęcaj do mówienia o przeżyciach, lecz bez ataków na drugą osobę. Staraj się przedstawiać swoje potrzeby bez obwiniania innych.
4. Ustal reguły
Zachęcaj do mówienia o przeżyciach, lecz bez ataków na drugą osobę. Staraj się przedstawiać swoje potrzeby bez obwiniania innych. Otwarte wyrażenie emocji prowadzi niekiedy do eskalacji napięcia. Dlatego warto ustalić reguły, co wolno,
a czego nie wolno powiedzieć np. wracanie do przeszłości, szukanie winnego.
5. Twórz pozytywne emocje
Zachęcaj do jasnego formułowania myśli. Podkreślaj współodpowiedzialność za rozwiązanie problemu. Kieruj uwagę na poszukiwanie korzyści z porozumienia. Okazuj zrozumienie dla przekonań drugiej strony, mimo że ich nie podzielasz. Wstrzymuj tendencję do wzajemnego obwiniania się. Zrezygnuj z krzywdzących drugą osobę wypowiedzi.
Komunikacja z uwzględnieniem emocji traktowana jest trochę mniej poważnie niż intelektualna. A przecież nasz intelekt analizuje na chłodno wszystkie treści i upraszcza je, dając niepełny, często zniekształcony obraz sytuacji. Dlatego, aby otrzymać kompletną informację, dobrze jest uwzględnić także emocje. Ta zasada działa także w przeciwną stronę. Odbiór informacji jedynie przez poziom emocjonalny również nie daje pełnego komunikatu.
„Połowa naszych pomyłek polega na tym, że kierujemy się uczuciem, gdy powinniśmy myśleć. Druga połowa, że rozumujemy, kiedy winniśmy zawierzyć uczuciu.”
John Churton Collins
Emocje w komunikacji
Większą część swojego życia spędzamy, komunikując się z innymi. Doskonalenie umiejętności komunikowania się z innymi, to proces, który trwa życie. Wsłuchanie się zwłaszcza w swoje emocje, ich kontrola i zrozumienie, to tylko jeden z ważnych elementów. Dlaczego to takie ważne? Dzięki trafnemu komunikowaniu się z innymi mamy szansę zrozumieć nie tylko drugiego człowieka, ale także lepiej zrozumieć siebie. Wtedy możemy się wspierać, szanować, współpracować i poszukiwać wspólnie rozwiązań.
Jeśli czytając ten tekst, dotarłaś do tego miejsca, to znak, że Twój proces rozwijania sztuki komunikacji trwa. Wprowadzanie nowych umiejętności do swoich relacji osobistych
i biznesowych to ważne wyzwanie. Sztuka porozumiewania się jest przecież podstawową umiejętnością życiową. Uczymy się okazywać emocje umiejętnie, czyli bez krzywdzenia innych. Potrafimy tworzyć pozytywne relacje i skuteczniej rozwiązywać konflikty. To przybliża nas do sukcesów w życiu i w prowadzonych działaniach biznesowych.
Urszula Winiarska
Mediatorka
tel: 783 366 993
e-mail: urszula.winiarska@strefamediacji.pl
www.strefamediacji.pl
Źródło:
Holler Ingrid, Porozumienie bez przemocy, Czarna Owca, Warszawa 2012
Ury William, Dochodząc do zgody, Moderator, Warszawa 2006
